Konsey Evkaf Binası hakkında tedirgin

Yarım yüzyılı aşkın süredir Kıbrıs Türk diasporasına ev sahipliği yapan, Londra'nın pahalı bir bölgesinde yer alan beş katlı bir bina, Birleşik Krallık'taki Kıbrıslı Türk topluluğunun itirazlarına rağmen Kuzey Kıbrıs kurumlarına ve özel sektör kuruluşlarına kiralandı.Birleşik Krallık Kıbrıs Türk toplumu adına Charles Ramsden Danışmanlık Hizmetleri tarafından hazırlanan Kasım 2016 tarihli ayrıntılı bir raporda, mülkün uzun süreli kiralanmasından elde edilen gelirlerden yeni bir bina veya binalar satın alınması tavsiye edildi. Bunun arkasındaki amaç, birçok Kıbrıs Türk derneğinin özellikle gençlere odaklanan kültürel, eğitimsel ve sağlık ihtiyaçlarına hizmet edebilecek çok işlevli yeni bir toplum merkezi sağlamaktı. Rapor, Kıbrıs Türk Dernekleri Konseyi (Birleşik Krallık) (CTCA) adına sunuldu; Türk Dili, Kültür ve Eğitim Konsorsiyumu (UK) ve Turk Futbol Federasyonu (UK). Ancak raporun tespit ve önerileri Evkaf tarafından tamamen göz ardı edildi. Son altı yıl içinde CTCA, Şubat 2022'de binanın kiraya verileceğini ve gelirin Evkaf'ın kendisi tarafından yönetileceğini açıklayan sadece bir mektup aldı. Muhtemel kiracıların kim olacağı ve topluluk için hangi gelirin elde edileceğine ilişkin ayrıntılar hakkında CTCA'dan gelen daha yeni sorular da göz ardı edildi.

CTCA Başkanı Ayşe Osman, “Raporumuzun dikkate alınmaması, küçük çocuklar, gencler, yaşlılar ve ihtiyaç sahibi Londra’lı Kıbrıslı Türkler yerine, kendi amaçlarına hizmet eden bir binaya dönüştürülmesi kararının Evkaf tarafından alınması bizi hem üzdü hem de hayal kırıklığına uğrattı".

Kuzey Kıbrıs İslami Yardım Vakfı Evkaf, Vakıf'ın yasal hak sahiplerinin Londra'daki Kıbrıs Türk Toplumu olduğunu kabul ediyor. Ancak binayı icar etmek (long-leasing) yerine kiralamayı tercih etmeleri ve bunun yerine “Kuzey Londra'da” başka bir bina satın almaları hiçbir anlam ifade etmiyor. Bu, toplumun çıkarlarına aykırıdır.
Ancak Evkaf’ın katı kuralları dahilinde binayı icar etmek (long-leasing) yerine tek taraflı kiralaması ve bir merkez satın alması Londra'daki Kıbrıslı Türklerin çıkarlarına ters düşmektedir.
Ayşe Osman, “Bu bina, yarım asır önce sıradan Kıbrıslı Türklerin zor kazanılan paraları ve Türkiye Hükümetinin yardımlarıyla satın alındı. Lefkoşa'daki Evkaf'a tahsis edilmesinin tek nedeni, özel kâr için satılmamasını sağlamaktı. Vakfın şartları, binanın geliştirilmesi ve yönetiminin Birleşik Krallık toplumu için, Birleşik Krallık toplumu tarafından yapılacağını açıkça ortaya koydu.”
Evkaf'ın İngiltere'nin Kıbrıs Türk Toplumu ile herhangi bir yazılı anlaşması bulunmuyor. Birkac gün önce gazetelerde binanın kiralanmasından elde edilen gelirin Kıbrıs Türk toplumuna daha yakın alternatif binaların kiralarının ödenmesinde kullanılacağı sözü verildi. Ancak, topluluk için binadan ne kadar kazanılacağına dair herhangi bir ayrıntı sağlamadı.
Belirttiği şey, Kıbrıs Türk Toplumuna belirsiz bir süre için para verilmeyeceği, çünkü kurum binanın onarım masraflarını üstlendiği için bu masrafların ilerideki herhangi bir gelirden alınması / kesilmesi gerektiğini ileri sürüyor.

Ayşe Osman, “Toplumumuz için Evkaf'tan bir kuruş alınmadı. Londra topluluğumuzun bu binadan en iyi piyasa değeri gelirini aldığını nasıl bileriz? Ne kadar gelirin olacağını bilmeden, önceden nasıl harcama planı yapabiliriz? Hele de Türk Lirası kurunun bu kadar düşük olduğu bu dönemde, Kuzey Kıbrıs kurumları bu mülkü kiralamak için dünyanın en yüksek kira oranlarını nasıl ödeyebilir?”
Evkaf'ın 20 Nisan 2022'de konuyla ilgili bir gazete makalesinin ardından, Kıbrıs Türk toplumundan güçlü bir tepki geldi, ve Evkaf'tan yanıt talep etti.
On yıllardır Kıbrıs Türk toplumunun ihtiyaçlarına hizmet eden hekim ve eski CTCA başkanı Dr Tahsin Bilginer, “Evkaf'ın eylemlerinden tiksinti duyuyorum. Bu bina, onlara güvendiğimiz için 70 yıl önce Evkaf'a verildi. Evkaf bu binayı bizden alıyor ve kendi menfaati için kullanıyor. Bu affedilemez"dedi.
Tatar & Co Ltd Chartered Accountants sahibi ve seçkin iş adamı Münir Tatar şunları söyledi:
“Bu bina en başından beri Ingilteredeki Kıbrıs Türk toplumumuza hizmet etmek için tasarlandı. Evkaf'ın Konsey’e ve diğer sivil toplum kuruluşlarına danışmadan ve 300 bin Kıbrıslı Türk'ü görmezden gelerek bu binayı alıp Kıbrıs Türk Ticaret Odası'na kiralaması çok yanlış."

Londra'nın tanınmış iş adamı ve Vatan Catering ltd'nin sahibi Tuncel Nalbandoğlu:
"Londra'da yaşayan Türk toplumuna ait olan Evkaf binasının Kıbrıs Ticaret Odası'na ve diğer özel şirketlere verilmesi İngiltere'de yaşayan Türk toplumuna büyük bir haksızlık ve hakarettir" dedi.
Zeka Alsancak MBE, CTCA eski baskani ve Kultur Dernegi fahri baskani sunlari soyledi:
“Vakıflar idaresi Vakfedilen değerleri vakfedilme maksadına göre icra etmek zorundadır. Maksadı aşmak veya değiştirmek yetkisi yoktur. Eğer Darbly St.binasıyle ilgili duyduğumuz karar ve icraat doğruysa, bu, Vakıf kurallarına aykırı ve emanete ihanet olur. İngilicede Vakfın karşılığı "Trust" iyi kavranmalidir”.
Kıbrıs Türk Dernekleri Konseyi, Kıbrıs merkezli bir kurum tarafından 5 Mayıs 2022'de bu bina için yapılması planlanan açılış törenini kınadı ve Evkaf'ı İngiltere'nin Kıbrıs Türk toplumunun ihtiyaçlarını acil olarak görüşmeye çağırdı. Konsey, Evkaf'ın bir an önce binayı uzun süreli kiraya vererek alternatif bina temini konusunda ilerleme kaydetmesini talep etti.