BAĞDAT (AA) - HAYDAR HADİ - Irak'ın başkenti Bağdat'ın tarihi antika sokağında, aralarında Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da olduğu dünya liderlerinin arşivlik fotoğraflarının sergilendiği küçük dükkân özellikle tarihe meraklı ziyaretçilerin büyük ilgisini çekiyor.
Iraklı Saad Abdülmecid, Bağdat'ın Osmanlı döneminde inşa edilen Meydan semtindeki antika sokağının girişinde yer alan dükkânına uğrayanları tarihte bir yolculuğa çıkarıyor.
Osmanlı sonrası dönemden 2003 yılına kadar ülkede hüküm süren liderlerin arşivlik fotoğraflarıyla önemli bir koleksiyon oluşturan 61 yaşındaki Abdülmecid, büyük ilgi çeken dükkânına "küçük arşiv odası" ya da "küçük fotoğraf müzesi" diyor.
Özellikle siyasi tarihle yakından ilgilenen kişilerin sık sık ziyaret ettiği mekâna uğrayanların hepsi fotoğraf satın almıyor, kimi yıllardır evinde sakladığı tarihi fotoğrafları çerçevelettirip hediye ediyor, kimi de Abdülmecid'in tarihi bilgisinden yararlanarak onunla koyu bir sohbete dalıyor.
- 40 yıllık fotoğraf arşivi
AA muhabirine konuşan Abdülmecid, çocukluk yaşlarından itibaren siyasi tarihe ilgi duyduğunu ve 40 yıllık fotoğraf arşivine sahip olduğunu söyledi.
Ebu Mustafa lakaplı Abdülmecid, "Geçmiş dönemde (Saddam Hüseyin dönemi), koleksiyonun olsa da bunları cesaret edip satamazdın. Irak, İslam dünyası ve dünyanın diğer coğrafyalarından tarihi ve siyasi olaylarda rol alan şahsiyetlerle sanat, edebiyat ve spor camiasının ünlü isimlerinin fotoğraflarına sahibim. Bunların bir kısmı orijinal fotoğraflardır." dedi.
"Küçük fotoğraf müzesi"nin girişinde sağ köşede Iraklı sosyolog Ali el-Verdi'nin "Geçmişe güzelliği için değil, günümüzün çirkinliği yüzünden gidiyoruz." sözü asılı duruyor.
Abdülmecid, başka bir köşeye de, "Dükkân sahibi tüm eğilim ve ideolojilerin üstündedir." yazısını asarak, bununla yanına uğrayanlara "tarafsız olduğu ve hiçbir siyasi görüşten yana olmadığı" mesajını vermeyi amaçladığını ifade etti.
Irak'ın geçmişini özlemle andığını belirten Abdülmecid, şunları söyledi:
"Irak, spor, sanat, siyaset ve diğer tüm alanları kapsayan büyük bir ülkeydi. Irak'ın büyük geçmişi ve tarihini küçücük bir odaya sığdırmak zor. Burası, küçük bir müze gibidir. Buraya tarihi Bağdat Müzesi'nden daha çok insan uğrar. Geçmişini özleyen ülke insanlarıyız. Geçmişin tamamı güzel değildi, ancak günümüzde yaşadığımız acılar bize geçmişi özletiyor."
- 2003 sonrasından Iraklı liderler yok
Dükkânda 2003 sonrası Irak'ta hüküm süren devlet adamlarının fotoğraflarının olmaması dikkati çekiyor. Abdülmecid, bu durumu 2003 sonrasında başa gelen isimlerin icraatlarını beğenmemesiyle açıklıyor.
Bir tek Başbakan Haydar el-İbadi'den umutlu olduğunu söyleyen Abdülmecid, "İbadi, terörle mücadeleyi sonuçlandırdı ve yolsuzlukla mücadelenin üzerine gidiyor. Eğer bunda da başarılı olursa tarihi figür olabilir." değerlendirmesinde bulundu.
- Osmanlı dönemi ve Erdoğan'a ayrı parantez açıyor
Abdülmecid'in arşivinde Atatürk ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın fotoğrafları da yer alıyor.
"Doğu'nun adamı ve dünya mazlumlarının lideri" olarak nitelediği Erdoğan'a büyük hayranlık duyduğunu dile getiren Iraklı fotoğraf koleksiyoncusu, şunları kaydetti:
"Erdoğan'ın gençlik yıllarına ait fotoğrafı var bende. Erdoğan, çok mütevazı, alçak gönüllü ve bir Müslüman'ın tüm sıfatları kendisinde bulunuyor. Kur'an-ı Kerim okuyor, mazlum Müslümanların durumunu yakından takip ediyor, yoksullara yardım ediyor ve Filistin davasında siyonizm işgaline karşı dik duruyor. Bunları korkusuzca ve tereddüt etmeden her zaman söylerim. Erdoğan gerçek bir devlet adamı. Türklere hayırlı olsun bu adam, ömür boyu Devlet Başkanı olmayı hak ediyor. Dünyadan kopuk olan Türkiye'yi aldı güçlü bir açılımla bir yerlere taşıdı."
Abdülmecid, Osmanlı döneminden de çok özel ve orijinal fotoğraflara sahip olduğunu belirterek, "Osmanlı döneminin asker ve komutanlara ait çok sayıda orijinal fotoğraflar sattım. Nuri el-Said (Irak Kraliyet döneminin son Başbakanı) mesela Osmanlı'da askerdi. Özellikle Kut'ül Amare Savaşı dönemine ait onlarca fotoğraf arşivim vardı." dedi.
Osmanlı döneminin izlerinin Irak'ta hâlâ görüldüğünü aktaran Abdülmecid, "Hayatımızın birçok alanında kullandığımız kelimelerin kökü Osmanlıca/Türkçedir. Şu an aklıma gelen 'kaşık' kelimesi mesela. Bu da, buralarda 450 yıl bulunan Osmanlı ile bizim iç içe geçtiğimizi gösteriyor. Bağdat'ın her yerinde Osmanlı eserleri bulunuyor. Burası (Meydan semti) o dönemden kalma tarihi bir yer." ifadelerini kullandı.
- Osmanlı'nın Bağdat'a siyasi, ekonomik ve kültürel mirası
Eski Bağdat'ın siyasi, ekonomik ve kültürel merkezi olarak sayılan Meydan semti, ülkenin geçmiş yıllardaki politika, sanat ve kültürüne ev sahiplik yapıyor.
Meydan'ın Osmanlı döneminde burada bulunan Nazım Paşa tarafından inşa edildiği biliniyor. Semtte eski dönemlerdeki Savunma ve Dışişleri Bakanlığı ile Bağdat Valiliği ve hükümet konağının yanı sıra dönemin kültürel mirasına da tanıklık eden mekânlar bulunuyor.
Tarihi semtte Osmanlı döneminde çok sayıda ağacın bulunduğuna işaret eden "Bahçe Mahallesi" isimli eski bir yerleşim alanı da yer alıyor.